नवी दिल्ली:
अष्टलक्ष्मी महोत्सवात केंद्रीय दळणवळण आणि ईशान्य विकास मंत्री ज्योतिरादित्य सिंधिया म्हणाले की, भारताच्या उदयाची सुरुवात ईशान्य प्रदेशातूनच होऊ शकते. एनडीटीव्हीचे मुख्य संपादक संजय पुगलिया यांच्याशी झालेल्या चर्चेत ते म्हणाले की, ईशान्य भारत निश्चितपणे देशाचे विकास इंजिन बनेल.
ईशान्य देशाचे काम आहे, याचा विचार करून आजपर्यंत सरकारे कार्यरत होती. पण अष्टलक्ष्मीचे दर्शन पंतप्रधानांनी मांडले. तुम्ही ईशान्येला भारताच्या विकासाचे इंजिन म्हणत आहात. हे कसे होईल? या प्रश्नावर ज्योतिरादित्य सिंधिया म्हणाले की, ईशान्य हे केवळ भारताचे महत्त्वाचे ग्रोथ इंजिन नाही. जेव्हा सूर्यप्रकाशाचा पहिला किरण भारतात प्रचलित होतो तेव्हा तो अरुणाचल प्रदेशात प्रचलित असतो. त्यामुळे भारताचा उदय ईशान्य प्रदेशातूनच होऊ शकतो. ही पंतप्रधानांची दूरदृष्टी आहे.
सिंधिया म्हणाले की, जागतिक स्तरावर भौगोलिक-राजकीय आणि भू-आर्थिक गतिशीलता पूर्णपणे बदलत आहे हे देखील आपण विसरू नये. जागतिक व्यवस्था बदलत आहे. ते ग्लोबल साउथकडे सरकत आहे. जर आपण ग्लोबल साउथबद्दल बोललो, तर आपल्या ईशान्य दक्षिण-पूर्व आशियामध्ये जितकी कनेक्टिव्हिटी क्षमता आहे तितकी जगातील कोणत्याही राष्ट्राकडे नाही.
ते म्हणाले, बांगलादेश आणि म्यानमार, हे नैसर्गिक आहे कारण ही आपली जमीन सीमा आहे. नेपाळ असो, भूतान असो… पण तिथून तुमचा संपूर्ण आर्थिक कॉरिडॉर, आमचा कंबोडिया, मलेशिया, सिंगापूर… सर्वत्र खाली सापडेल. त्यासोबतच तुमचा लॉजिस्टिक खर्चही.. तुम्ही अंदाज लावू शकता की आमचे उत्पादन ईशान्य भागात आहे, जर आम्ही ते रस्त्याने अंतिम बंदरात नेले आणि तेथून थेट निर्यात केले, तर लॉजिस्टिक खर्चात किती कपात होईल येणे क्षमता अफाट आहे, आम्ही त्यावर काम करत आहोत. 2013-14 मध्ये, भारत सरकारकडून पूर्वीच्या आठ राज्यांना कर वाटप 1 लाख 15 हजार कोटी रुपये होते, आज ते 5.5 लाख कोटी रुपये आहे. हे पाचपट जास्त आहे. आपण ज्या 10 टक्के GBS बद्दल बोलतो त्याची क्षमता 10 वर्षांपूर्वी 24 हजार कोटी रुपये होती, आज तीच 1 लाख 2 हजार कोटी रुपये झाली आहे. त्यामुळे संपूर्ण बदल होत आहे. त्यामुळे ईशान्य भारत नक्कीच देशाचे ग्रोथ इंजिन बनेल.
सिंधिया म्हणाले की, जर आपण पर्यटनाबद्दल बोललो तर जिथे एक कोटी देशी पर्यटक जायचे, आज जवळपास साडेतीन कोटी जात आहेत. आम्ही सर्व मुख्यमंत्र्यांसोबत पर्यटन क्षेत्राचा विकास करत आहोत. प्रत्येक राज्याची वैशिष्ट्ये विकसित केली जात आहेत.
पुरवठा साखळीबद्दल विचारले असता त्रिपुराचे मुख्यमंत्री माणिक शाह म्हणाले की, त्रिपुरामध्ये पूर्वी एक राष्ट्रीय महामार्ग होता, आता सहा आहे. आता त्रिपुरामध्ये तिसऱ्या क्रमांकाचे मजबूत इंटरनेट आहे. आता आगरतळा येथून प्रत्येक प्रकारची ट्रेन धावत आहे. रेल्वे सीमेपर्यंत जात आहे. त्रिपुरा विमानतळ हे ईशान्येतील सर्वोत्तम विमानतळांपैकी एक आहे. बांगलादेशसोबतही आमचा मैत्रीचा पूल बांधला गेला आहे. ते चितगावमध्ये दक्षिण-पूर्व आशियाचे प्रवेशद्वार बनणार होते. ते सध्या होल्डवर आहे. त्रिपुरा आता शांतताप्रिय राज्य आहे.
मेघालयचे मुख्यमंत्री कॉनरॅड संगमा संगीताच्या नेतृत्वाखाली पर्यटन विकसित करण्यासाठी विशेष काम करत आहेत. ते म्हणाले की, आम्ही योग्य वेळी संधी पाहत आहोत. यामागे आपल्याकडे राजकीय नेतृत्व आहे. गेल्या 10 वर्षात केंद्र सरकारकडून आम्हाला खूप सहकार्य मिळाले. पायाभूत सुविधांची वाढ, सांस्कृतिक वाढ, पर्यटन वाढ… सर्व क्षेत्रांत आम्हाला मोठा पाठिंबा मिळाला. यावरून सहा-सात वर्षांपूर्वी आपल्या राज्याचा विकास दर ६ टक्के, ७ टक्के इतका लटकत होता, पण गेल्या दोन वर्षांत आपण १५ टक्क्यांच्या आसपास पोहोचलो. पंतप्रधानांनी या क्षेत्रावर लक्ष केंद्रित केल्यामुळे येथील विकास दर सुधारला आहे. योग्य रणनीतीमुळे योग्य परिणाम मिळत आहेत.
ते म्हणाले की, ईशान्येचा संगीताशी खोलवर संबंध आहे. संगीत आणि खेळातील भावना समजून घेतल्या नाहीत तर विकासाचे मॉडेल पूर्ण होणार नाही, असे ते म्हणाले. तरुणांना याच्याशी जोडायचे आहे. ते म्हणाले, आम्ही 10 तारखेला ब्रायन ॲडम्सचा कॉन्सर्ट आयोजित करत आहोत. हा एक खाजगी कार्यक्रम आहे. यात सरकार एक पैसाही गुंतवत नाही. तिकिटांच्या माध्यमातून होत आहे, आम्हालाही तिकीट घ्यावे लागेल, यात पास नाही. याशिवाय १२ फेब्रुवारीला एड शिरीनचा कार्यक्रम आहे. याशिवाय आणखी अनेक बँड्स येत आहेत.
