नवी दिल्ली:
आपल्या सौरमालेतील सर्वात मोठा ग्रह गुरू आज, म्हणजे शनिवार, ७ डिसेंबर रोजी वर्षातील सर्वात तेजस्वी दिसणार आहे. नासाच्या मते, ही खगोलीय घटना वृषभ राशीच्या ताऱ्यांमध्ये पूर्व-ईशान्य दिशेला दिसेल. हौशी आणि तज्ञ खगोलशास्त्रज्ञ हे आश्चर्यकारक दृश्य पाहण्यासाठी उत्सुक आहेत. हे दृश्य रात्रभर पाहायला मिळते.
गुरु ग्रहाच्या ‘विरुद्ध’ स्थितीत पोहोचण्याची घटना दर 13 महिन्यांनी एकदा घडते. पृथ्वी सूर्य आणि गुरू यांच्यामध्ये विरुद्ध बाजूस स्थित असल्याने, आपण हा ग्रह पृथ्वीच्या सर्वात जवळच्या बिंदूवर आणि पूर्ण प्रकाशात पाहू शकतो. या वर्षी रात्रीच्या आकाशात बृहस्पति विशेषतः तेजस्वी आणि स्वच्छ दिसेल. नोव्हेंबर 2023 पासून ते पृथ्वीच्या सर्वात जवळ असेल.
नासाच्या अहवालानुसार, विरुद्ध स्थितीत गुरु ग्रह रात्रभर दिसेल. हे सूर्यास्ताच्या वेळी पूर्व-उत्तर-पूर्व दिशेला उगवताना, आकाशात फिरताना आणि पहाटेच्या वेळी पश्चिमेला मावळताना दिसू शकते. ते मध्यरात्री आकाशातील सर्वोच्च बिंदूवर असेल. ते पाहण्यासाठी ही सर्वोत्तम वेळ असेल.
बृहस्पतिच्या दोन्ही बाजूला एलनाथ आणि अल्डेबरन हे तेजस्वी तारे असतील, जे वृषभ राशीत असतील. एल्डेबरन म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या चमकदार केशरी ताऱ्याला कधीकधी “आय ऑफ द बुल” म्हटले जाते.
गुरूच्या तेजामुळे ते उघड्या डोळ्यांनी सहज पाहता येते. खगोलशास्त्रज्ञांच्या मते, हे आश्चर्यकारक दृश्य असेल. रात्रीच्या आकाशात बृहस्पति इतर ताऱ्यांपेक्षा जास्त चमकेल.
नासाच्या म्हणण्यानुसार, एका सामान्य दुर्बिणीने बृहस्पतिला चमकदार डिस्कच्या रूपात पाहण्याचा अद्भुत अनुभव मिळू शकतो. याशिवाय ग्रहाचे चार सर्वात मोठे चंद्र, युरोपा, गॅनिमेड, कॅलिस्टो आणि आयओ यांची झलकही पाहता येईल, जे दोन्ही बाजूला आहेत.
खगोलशास्त्र तज्ज्ञांच्या मते, 6 ते 7 डिसेंबर दरम्यान, भारताच्या गोव्यातून दिसणारा गुरु ग्रह आकाशातील पेरिहेलियन पॉईंट (सूर्याच्या सर्वात जवळचे ठिकाण) गाठेल. या काळात सूर्य, पृथ्वी आणि गुरु एका सरळ रेषेत किंवा विरुद्ध दिशेने असतील. या टप्प्यावर गुरू पृथ्वीच्या सर्वात जवळ असेल आणि सैद्धांतिकदृष्ट्या त्याच्या सर्वात दूरच्या किंवा ऍफेलियन बिंदूच्या तुलनेत दुप्पट आकारमान दिसेल. यावेळी बृहस्पति सर्वात तेजस्वी दिसतो.
